با توجه به مصارف بالای آب در کشاورزی، بحران آب در این بخش مشهودتر است و از این رو استفاده از منابع آب نامتعارف، به ویژه زهاب های کشاورزی به عنوان امری ضروری مطرح شده است. برای بررسی امکان تصفیه زهاب کشاورزی با جاذب ها به عنوان فیلترهای زیستی با تعیین کارآیی چهار نوع فیلتر زیستی شامل کاه و کلش گندم، سبوس برنج، ساقه پنبه و خاک اره چوب در بهبود کیفی زهاب کشاورزی شامل فاکتورهای شوری، اسیدیته، نیترات، کلسیم، منیزیم، سدیم، فسفات، سولفات، کل ذرات محلول و کل ذرات معلق در شرایط پایلوت تحقیقاتی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که بین تیمارهای مختلف ازنظر پارامترهای مورد مطالعه، به غیر از نیترات، اختلاف آماری معنی داری وجود ندارد. همه فیلترهای مورد مطالعه در بهبود کیفیت زهاب های کشاورزی موثرند و با توجه به فراوانی آنها در هر منطقه می توان از هریک از آنها برای بهبود کیفیت زهاب های کشاورزی استفاده کرد. نتایج این تحقیق از دید تغذیه گرایی منابع آب جهت دفع پساب به منابع آب های سطحی نشان می دهد که فیلترهای خاک اره چوب و ساقه پنبه به ترتیب با جذب 62.23 و 60.12 درصد نیترات و 20 و 20.7 درصد فسفات نسبت به فیلترهای دیگر برتری دارند. بر اساس نتایج کیفی زهاب خروجی از فیلترهای مورد مطالعه و مقایسه آن با حداکثر مجاز استاندارد کیفی آب برای کاربری کشاورزی، به ترتیب گیاهان زراعی گندم، جو و پنبه تحت الگوهای کشت مختلف برای استفاده از حدود 260 میلیون مترمکعب زهاب تولیدی شبکه آبیاری زهکشی مغان قابل برنامه ریزی است.

امروزه استفاده صحیح و پایدار از منابع آب و خاک موجود در اولویت دستور کار سازمان های اجرایی قرارگرفته است. ازاین رو، طراحی بهینه سامانه های زه کشی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بدین منظور باید ضرایب تخلخل مؤثر و هدایت هیدرولیکی خاک با دقت قابل قبولی تعیین شوند و انواع معادلات زه کشی زیرزمینی غیرماندگار نیز در شرایط مزرعه موردبررسی واقع شوند. این پژوهش در سیستم زه کشی زیرزمینی موجود در دشت شادگان واقع در استان خوزستان انجام شد. با اندازه گیری زمان، ارتفاع سطح ایستابی و دبی خروجی از لترال زه-کش، ضرایب هیدرودینامیکی خاک تعیین شد. همچنین، با حل معکوس، ضرایب تخلخل مؤثر و هدایت هیدرولیکی خاک اراضی دشت شادگان تخمین زده شد. به طور متوسط با روش Taylor تخلخل مؤثر m3. m-3 0117/0 و با روش Skaggs هدایت هیدرولیکی خاک m. d-1 31/0 محاسبه شد. در ادامه با استفاده از داده های اندازه گیری شده زمان و ارتفاع سطح ایستابی و همچنین استفاده از معادلات زه کشی متداول غیرماندگار فاصله زه کش ها تخمین زده شد. فاصله محاسبه شده با فاصله m 50 موجود مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی صورت گرفته نشان داد که به ترتیب معادلات Glover، Dumm، Van Schilfgaarde، Bouwer وVan Schilfgaarde، Glover اصلاح شده و Hammad، از اولویت برخوردارند. در استفاده از معادلات زه کشی غیر ماندگار باید توجه داشت که نمی توان به صورت مطلق معادلات را اولویت بندی نمود بلکه در هر منطقه باید این معادلات به صورت جداگانه ارزیابی قرار گیرند و بهترین معادله با توجه به شرایط موجود در مزرعه انتخاب شود.

مساله مهم در توسعه پایدار منابع آب زیرزمینی، مدیریت علمی آن است. بنابراین در این پژوهش با استفاده از نرم افزار MODFLOW، تاثیر افزایش راندمان آبیاری بر روی منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه بررسی گردید. مدل آب زیرزمینی دشت ارومیه برای سال های آبی 72-1371 و 80-1379 مورد واسنجی و ارزیابی قرار گرفته بود، در این مطالعه این مدل بار دیگر با استفاده از سناریوهای مختلف مدیریتی آبیاری و 28 چاه مشاهداتی برای سال های 88-1387 مورد ارزیابی قرار گرفت. تاثیر افزایش راندمان آبیاری با کاهش نرخ تغذیه به میزان 20، 40 و 60 درصد در مدل دشت ارومیه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطح آب با کاهش نرخ تغذیه به میزان 20، 40 و 60 درصد به ترتیب 25، 50 و 75 سانتی متر پایین می آید. هم چنین نتایج نشان داد که مناطقی از شرق و قسمت هایی از مناطق میانی دشت با مشکل زه کشی مواجه خواهند شد. مدل نشان داد که بسیاری از مشکلات ناخواسته می تواند با اعمال روش های نوین آبیاری به جای روش های سنتی و افزایش راندمان آبیاری برطرف گردد.

امکان توسعه و بکارگیری شبکه های عصبی مصنوعی در مدل سازی نتایج آزمایش های مونوتونیک سه محوری قطر بزرگ روی انواع مصالح سنگ ریزه ای تیزگوشه، گردگوشه و مصالح شنی با درصدهای مختلف ریزدانه به کار رفته در بدنه سدهای مهم کشور را ارائه می دهد. در ابتدا قابلیت شبکه های عصبی مصنوعی (ANNs) در مدل سازی منحنی های رفتاری تنش تفاضلی- اضافه فشار آب حفره ای- کرنش محوری بررسی شده است که دلالت بر قابلیت نسبتا مناسب مدل در شبیه سازی رفتار مصالح شن دار دارد. بانک اطلاعات بکار رفته در شبکه، شامل 52 گزینه مختلف آزمایش سه محوری کرنش-کنترل تحت شرایط زهکشی نشده است. برای مساله مورد نظر، یک برنامه شبکه های عصبی مصنوعی پیشخوراند سه لایه پرسپترون (MLP) در محیط MATLAB7 نوشته شد و شبکه بهینه (تعداد لایه های مخفی، تابع تبدیل و نوع آموزش شبکه) به طریق سعی و خطا، و با توجه به شاخص های خطا و تطابق با داده های آزمایشگاهی انتخاب شد. پارامترهای ورودی شبکه شامل تنش محدود کننده، دانسیته و درصد رطوبت بهینه، توزیع اندازه دانه ها و نرخ ایجاد کرنش می باشد. نتایج نشان می دهد که ANNs قابلیت بسیار مناسبی در تخمین منحنی های رفتاری یاد شده در کلیه موارد بررسی شده دارد. در ادامه قابلیت شبکه های عصبی مصنوعی (ANNs) در بدست آوردن حداکثر زاویه اصطکاک داخلی و نتاطی از منحنی های رفتاری شامل تنش های تفاضلی حداکثر و پسماند و اضافه فشارهای آب حفره ای در کرنش های نظیر بررسی شد. ضمنا از قابلیت تعمیم شبکه عصبی مصنوعی برای بررسی موارد آزمایش نشده مثل اثر تغییرات دانسیته و درصد کوچک تر از 0.2mm هم بهره گرفته شد.

انتظار می رود سرمایه اجتماعی در قالب تشکل های محلی قادر به کاهش فقر و افزایش رفاه جامعه باشد. بر این اساس، این مطالعه به بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر رفاه و کاهش فقر روستایی در محدوده شبکه آبیاری و زه کشی درودزن پرداخته است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص های فقر، شاخص های سرمایه اجتماعی، تابع احتمال فقیر شدن خانوارها در قالب مدل توبیت، و تابع رفاه استفاده شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز از مصاحبه و تکمیل 107 پرسش نامه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله یی به دست آمد. نتایج نشان می دهد خانوارها به طور میانگین در 2.355 تشکل محلی عضویت دارند. سرمایه اجتماعی موجود، نقش بسیار کم رنگی در کاهش فقر خانوارهای نمونه مورد مطالعه دارد. هم چونین، از ایفای نقش موثر در بهبود رفاه این خانوارها ناتوان است. بر این اساس، در فرآیند خصوصی سازی بخش دولتی و مشارکت مردم در فعالیت های اقتصادی-اجتماعی، در قالب تشکل های محلی با هدف بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی روستاییان، بازنگری در ساختار سرمایه اجتماعی به گونه یی که اثربخشی تشکل های محلی در کاهش فقر و بهبود رفاه خانوارهای روستایی را تضمین نماید، ضروری به نظر می رسد.